Tiết 15,16 Bài 5:
Vị trí Trái Đất trong
hệ Mặt Trời. Hình
dạng và kích thước
của Trái Đất

n
ầ
Ph
CẤU
TRÚC
BÀI
HỌC

n
ầ
h
P

I

Vị trí Trái Đất trong
hệ Mặt Trời

II

Hình dạng và kích
thước của Trái Đất

1/ Vị trí Trái Đất
trong hệ Mặt Trời

. Khái quát về hệ Mặt Trời

Tên: HỆ MẶT TRỜI
Nằm ở trung tâm Mặt Trời là một ngôi sao lớn tự phát ra ánh sáng.
Đó là Mặt Trời . Chuyển động xung quanh Mặt trời là 8 hành tinh
theo quỹ đạo hình e-lip. Chuyển động xung quanh các hành tinh là
các vệ tinh. Mỗi hành tinh vừa chuyển động quanh Mặt Trời vừa tự
chuyển động quanh trục của nó.

1. Vị trí của Trái Đất trong hệ Mặt Trời
Tên : TRÁI ĐẤT
Khoảng cách đến Mặt Trời: 149,6 triệu km
Nhiệt độ bề mặt Trái Đất: 330 C (590 F)
Số lượng vệ tinh: 01 (Mặt Trăng)
Trong hệ Mặt Trời có 8 hành tinh. Hành tinh nhỏ nhất là
Thủy tinh, hành tinh lớn nhất là Mộc tinh. Tính từ Mặt
Trời trở ra, Trái Đất đứng ở vị trí thứ 3. Khoảng cách này
cùng với sự tự quay giúp Trái Đất nhận được lượng nhiệt
và ánh sáng phù hợp cho sự sống.

I. Vị trí Trái Đất trong hệ Mặt Trời
- Trái Đất nằm ở vị trí thứ 3 theo thứ
tự xa dần Mặt Trời.
- Ý nghĩa: Khoảng cách từ Trái Đất đến
Mặt Trời là khoảng cách lí tưởng giúp
cho Trái Đất nhận được lượng nhiệt và
ánh sáng phù hợp để sự sống có thể
tồn tại và phát triển.

II. Hình dạng và kích thước của Trái Đất
? Dựa vào thông tin sgk, em hãy cho biết:
+ Hình dạng của Trái Đất
+ Độ dài của bán kính Trái Đất ở tại Xích đạo.
+ Độ dài đường xích đạo

A. Hình dạng của Trái Đất

Từ thời Hy Lạp cổ đại cho đến tận thế kỉ XVI, người ta tin rằng Trái
Đất là một mặt phẳng, Trái Đất đứng yên, là trung tâm của Vũ Trụ,
Mặt Trời, Mặt Trăng và các thiên thể khác quay quanh Trái Đất. 

Nhà thiên văn học Pi-ta-go

Ông cho rằng Trái Đất
có hình cầu và nằm ở
tâm vũ trụ.

Nhà thiên văn học Ga-li-lê

Dù sao thì Trái
Đất vẫn quay.

Nhà hàng hải người Ý : Cô-lôm-bô

Những cuộc phát kiến địa
lý của nhà hàng hải Côlôm-bô đã chứng minh
Trái Đất hình cầu.

Nhà thiên văn học Niu-tơn
Niu-tơn trông thấy quả táo rụng
từ trên cây xuống liền nghĩ đến
những nguyên nhân về sự rơi
của các vật và tìm ra sức hút
của quả đất. Mọi vật trên Trái
Đất đều chịu sức hút của Trái
Đất. Nói một cách khác là vạn
vật trong vũ trụ đều có lực hấp
dẫn lẫn nhau, vì có loại lực hấp
dẫn này mà Mặt Trăng mới
quay quanh Trái Đất, Trái Đất
mới quay quanh Mặt Trời.

Khi quan sát chiếc thuyền buồm từ xa đi vào bờ,
ta có thể thấy rõ con thuyền đang tiến lại từ xa
đến gần ở điểm nhìn B. Bởi Trái Đất hình cầu, mặt
nước biển là đường cong nên điểm nhìn B sẽ có
tầm nhìn rộng và xa hơn điểm nhìn A.

Bóng Trái Đất che Mặt Trăng vào đêm Nguyệt thực
từ trái qua phải là hình tròn rồi khuyết dần thành
hình lưỡi liềm.

Kết luận: Trái Đất có dạng hình cầu

B. Kích thước Trái Đất
CỰC BẮC

6378 km
Bán kính

CỰC NAM

- Bán kính đường Xích đạo
của Trái Đất: 6378 km
- Đường kính đường Xích
đạo của Trái Đất:
40.076 km
- Diện tích bề mặt của Trái
Đất: 510.000.000 km2

II. Hình dạng và kích thước của Trái Đất

- Trái Đất có hình cầu.
- Trái Đất có bán kính Xích đạo
là 6 378 km, diện tích bề mặt là
510 triệu km2. 
 Nhờ có kích thước và khối
lượng đủ lớn, Trái Đất đã tạo ra
lực hút giữ được các chất khí
làm thành lớp vỏ khí bảo vệ
mình.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Trong hệ Mặt Trời, hành
tinh nào sau đây xa Mặt Trời nhất ?
A. Kim tinh.
B. Thiên Vương tinh.
C. Thủy tinh.
D. Hải Vương tinh.

Câu 2: Trong hệ Mặt Trời, hành
tinh nào sau đây gần Mặt Trời
nhất ?
A. Mộc tinh.
B. Kim tinh.
C. Thủy tinh.
D. Thổ tinh.

Câu 3: Đứng thứ năm trong hệ Mặt
Trời (tính từ trong ra) và có kích
thước lớn nhất là:
A. Mộc tinh.
B. Hải Vương tinh.
C. Thiên Vương tinh.
D. Hỏa tinh.

Câu 4: Đứng thứ nhất trong hệ
Mặt Trời (tính từ trong ra) và
có kích thước nhỏ nhất là:
A. Mộc tinh.
B. Thủy tinh.
C. Kim tinh.
D. Thổ tinh.

Câu 5: Nội dung nào sau đây không
đúng với vị trí của Trái Đất trong hệ
Mặt Trời?
A. Nằm ở vị trí thứ ba từ Mặt Trời
trở ra.
B. Nằm ở vị trí thứ ba từ ngoài trở
vào Mặt Trời.
C. Khoảng cách đến Mặt Trời là
149,6 triệu km.
D. Khoảng cách từ Mặt Trời đến Trái
Đất phù hợp cho sự sống.

Câu 6: Trái Đất có dạng hình gì ?
A. Tròn.
B. Cầu.
C. Elip.
D. Vuông.

Câu 7: Bán kính của Trái Đất là:
A. 6378 km.
B. 40 076 km.
C. 510 triệu km2.
D. 149,6 triệu km.

Bài 2: Trong các câu sau, câu nào đúng, câu nào sai ?
A. Mặt Trời là một hệ hành tinh, gồm nhiều thiên thể. S
B. Hệ Mặt Trời là một hệ sao, với nhiều sao có khả năng tự
phát sáng. S
C. Hệ Mặt Trời là một hệ sao trong dải Ngân Hà, có tám
hành tinh. Đ
D. Mặt Trời là một ngôi sao tự phát ra ánh sáng nằm trong
hệ Mặt Trời. Đ

Bài 3: Để thuyết phục người khác rằng: Trái Đất có dạng hình
khối cầu, em có thể sử dụng các dẫn chứng nào sau đây ?
A. Ảnh chụp Trái Đất từ vệ tinh.
B. Bóng Trái Đất che Mặt Trăng vào đêm nguyệt thực.
C. Sơ đồ hệ Mặt Trời trong SGK.
D. Sự tích bánh chưng, bánh giầy.

VẬN DỤNG

Bài 1: Khi đứng ở bờ biển quan sát
một con tàu từ xa vào bờ, đầu tiên
ta chỉ nhìn thấy ống khói, sau đó là
một phần thân tàu, cuối cùng ta
mới nhìn thấy toàn bộ con tàu. Dựa
vào kiến thức về hình dạng của Trái
Đất để giải thích hiện tượng đó.

Bài 2: Tại sao người ta phải xây dựng
các đài quan sát ở ven biển ? Kể tên
ba đài quan sát ven biển của nước ta.

Đại Lãnh

Hòn Dáu

Kê Gà

Bài 3: Giả sử có người
sinh sống ở hành tinh
khác, em hãy viết một lá
thư khoảng 10 dòng giới
thiệu về Trái Đất của
chúng ta với họ.

XIN CHÀO VÀ
HẸN GẶP LẠI